Динаміка взаємної рецепції українців і поляків унаслідок повномасштабної російсько-української війни

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Л. Зашкільняк
Р. Мартинчук

Анотація

Анотація. Мета – дослідити динаміку взаємного сприйняття українців і поляків унаслідок повномасштабної російсько-української війни. Наукова новизна. Авторами опрацьовано низку матеріалів преси та соціологічних служб України і Польщі, які вперше введено до наукового обігу. У результаті опрацювання джерельного матеріалу і фахової літератури вдалося виявити зміни у взаємному сприйнятті українців і поляків після початку повномасштабної російсько-української війни, встановити причини незначного зменшення позитивних симпатій польського суспільства щодо українців та біженців з України, а також українського суспільства щодо польських громадян, спрогнозувати загрози й небезпеки такої динаміки для міждержавних відносин України та Польщі. Висновки. Повномасштабна російсько-українська війна призвела до встановлення тісніших контактів між українцями та поляками, суттєво зблизивши обидва сусідні народи. Чималий рівень підтримки та допомоги з боку польського суспільства вплинув на суспільні настрої українців і поляків. Відтак, після початку повномасштабного вторгнення Росії на територію України поляки та українці тепліше сприймали одне одного. Проте, в другій половині 2023 р. ‒ на початку 2024 р. взаємна рецепція українців і поляків зазнала певних змін. Непорозуміння, що виникло в міждержавних відносинах між Україною та Польщею навколо експорту української аграрної продукції на міжнародні ринки, а також блокада польськими фермерами українсько-польського кордону призвели до зменшення позитивного ставлення та рівня довіри українського суспільства до західних сусідів. Зазнав змін і рівень симпатій поляків до українців, що стало наслідком втоми від війни в Україні, суспільно-політичного суперництва політичних таборів напередодні і після парламентських виборів в Польщі 2023 р. погіршення соціально-економічних позицій агросектора країни, активізації російської пропаганди в Польщі.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Розділ
Статті
Біографії авторів

Л. Зашкільняк

доктор історичних наук, професор, завідувач кафедри історії Центральної та Східної Європи Львівського національного університету ім. І. Франка, Львів, Україна

Р. Мартинчук

аспірант кафедри історії Центральної та Східної Європи Львівського національного університету ім. І. Франка, Львів, Україна

Посилання

References

Jurek, K. (2018). Stereotypes of the Ukrainians functioning in Poland. In: Lubicz Miszewski, M. (еd.) Immigrants from Ukraine in Poland: Needs and Expectations, Social Reactions and Security Challenges. Wrocław [in Polish].

Baran, D. (2016). Image of Ukrainians in selected Polish press. State and Society, 1, 97‒116 [in Polish].

Baturina, S. (2020). The image of Poles and Poland in Ukrainian School Textbooks. Siverianskyi litopys [Siverian chronicle], 6, 52–62 [in Ukrainian].

Khakhula, L. (2017). Overcoming traumatic past: Ukraine in Polish political and public opinion. Ukraina: kulturna spadshchyna, natsionalna svidomist, derzhavnist [Ukraine: Cultural Heritage, National Identity, Statehood], 29, 605‒613 [in Ukrainian].

Boyko, N., Skokova, L. (2022). Ukrainian-Polish relations during the 2022 war in Ukraine: background and consequences (sociological analysis). In: Astramovich-Leik T. et al. (ed.) The security architecture of European and Euro-Atlantic spaces: Scientific monograph. Riga [In Latvia].

Maciejewska-Mieszkowska, K. (2022). Attitude of Poles Towards Refugees in the Context of the War in Ukraine. Central European Political Studies, 4, 137‒153 [in Polish].

How the War Changed the Way Ukrainians Think About Friends, Enemies, and the Country’s Strategic Goals. Fond «Demokratychni initsiatyvy» im. Ilka Kucheriva [Ilko Kucheriv «Democratic Initiatives» foundation]. Retrieved from: https://dif.org.ua/article/yak-viyna-vplivae-na-dumku-ukraintsiv-pro-druziv-vorogiv-ta-strategichni-tsili-derzhavi [in Ukrainian].

Kurnosov, A. (2024). Tusk and Duda: Poland’s aid in numbers and what to expect next. Radio Svoboda [Radio Free Europe/Radio Liberty]. January, 28. Retrieved from: https://www.radiosvoboda.org/a/nova-polska-polityka-shchodo-ukrayiny-dopomoha-tsyfry/32793574.html [in Ukrainian].

Poland and Poles as seen by Ukrainians. The results of the public opinion survey in Ukraine in 2022. Tsentr imeni Yuliusha Mieroshevskoho [Mieroszewski Centre]. Retrieved from: https://mieroszewski.pl/upload/2022/11 [in Ukrainian].

Poland and Poles as seen by Ukrainians. The results of the public opinion survey in Ukraine in 2023. Tsentr imeni Yuliusha Mieroshevskoho [Mieroszewski Centre]. Retrieved from: https://mieroszewski.pl/upload/2023/12/polska-i-polacy-oczami-ukraincow-2023-ua-www.pdf [in Ukrainian].

Fesenko, V. (2023). Ukraine ‒ Poland: conflict of interest in the grain market. Ukrinform [Ukrinform]. September, 21. Retrieved from: https://www.ukrinform.ua/rubric-polytics/3764342-ukraina-polsa-konflikt-interesiv-na-zernovomu-rinku.html [in Ukrainian].

Stelmach, W. (2023). Duda about grain: Ukraine is like a drowning man who grabs everything. RMF 24. September, 19. Retrieved from: https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wojna-z-rosja/gospodarka/news-duda-o-zbozu-ukraina-jest-jak-tonacy-ktory-chwyta-sie-wszyst,nId,7035500#crp_state=1 [in Polish].

Erman, H. (2023). How and why Ukraine and Poland quarreled. BBC Ukraina [BBC Ukraine]. September, 20. Retrieved from: https://www.bbc.com/ukrainian/articles/c9ejzgkydm9o [in Ukrainian].

Paniotto, V. (2023). Interethnic prejudices in Ukraine. October 2023. Kyivskyi mizhnarodnyi instytut sotsiolohii [Kyiv International Institute of Sociology]. Retrieved from: https://www.kiis.com.ua/?lang=ukr&cat=reports [in Ukrainian].

Rating Monitoring, 26th wave: Ukrainians’ perception of other countries’ friendliness Sotsiolohichna hrupa «Reitynh» [Sociological Group «Rating»]. Retrieved from: https://ratinggroup.ua/files/ratinggroup/reg_files/rg_international_1000_21022024.pdf [in Ukrainian].

Vidnianskyi, S., Martynov, A. (2023). The Russian-Ukrainian war and the international community: a monograph. Kyiv [in Ukrainian].

Korolova, Ye. (2023). «They make contact in hospitals and shops». How the opinion of the average Pole about Ukrainians is formed ‒ explains the researcher of migration processes. NV. November, 24. Retrieved from: https://nv.ua/ukr/world/countries/ukrajinci-v-polshchi-hto-formuye-suspilnu-dumku-polyakiv-ta-de-voni-znayomlyatsya-z-pereselencyami-50370969.html [in Ukrainian].

Poles towards the war in Ukraine and Ukrainian refugees. CBOS. №120/2023. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_120_23.PDF [in Polish].

Poles towards the war in Ukraine and Ukrainian refugees. CBOS. №101/2022. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_101_22.PDF [in Polish].

Attitude towards other nations a year after the outbreak of the war in Ukraine. CBOS. №33/2023. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_033_23.PDF [in Polish].

Price indices of consumer goods and services in December 2022. Statistics Poland. Retrieved from: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-w-grudniu-2022-roku,2,134.html?pdf=1 [in Polish].

About the war in Ukraine and Polish-Ukrainian relations. CBOS. №131/2023. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_131_23.PDF [in Polish].

About the war in Ukraine and scenarios for its development. CBOS. №142/2023. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_142_23.PDF [in Polish].

Dukhnich, O. (2023). Second Hungary? Why are anti-Ukrainian sentiments growing in Poland, who is most dissatisfied and what is it all about ‒ Sierakovskii. NV. August, 20. Retrieved from: https://nv.ua/ukr/world/countries/polshcha-ukrajina-riven-vplivu-radikaliv-shcho-bude-z-dopomogoyu-varshavi-syerakovskiy-novini-ukrajini-50346074.html [in Ukrainian].

Banakhevych, Yu. (2023). Elections in Poland: between Kaczynski and Tusk. Ukrinform [Ukrinform]. October, 13. Retrieved from: https://www.ukrinform.ua/rubric-world/3773515-vibori-v-polsi-miz-kacinskim-i-tuskom.html [in Ukrainian].

Shevchenko, O. (2024). The Polish-Ukrainian catastrophe. What’s next? Dzerkalo tyzhnia [Mirror of the week]. February, 27. Retrieved from: https://zn.ua/ukr/WORLD/polsko-ukrajinska-katastrofa-shcho-dali.html [in Ukrainian].

Isaiev, I. (2024). Poland defends itself from Ukraine: 9 theses about the causes and course of the grain crisis. Yevropeiska pravda [European Pravda]. April, 17. Retrieved from: https://www.eurointegration.com.ua/experts/2023/04/17/7159978 [in Ukrainian].

Babakova, О. (2023). «Together until elections tear us apart»: how Poland changes its attitude towards Ukraine during the great war. Yevropeiska pravda [European Pravda]. May, 5. Retrieved from: https://www.eurointegration.com.ua/articles/2023/05/5/7160907 [in Ukrainian].

Szułdrzyński, М. (2023). PiS is fighting for farmers’ votes by stoking anti-Ukrainian sentiments. Rzeczpospolita. September, 19. Retrieved from: https://www.rp.pl/komentarze/art39131471-michal-szuldrzynski-pis-bierze-ukraincow-za-zakladnikow-w-kampanii-wyborczej [in Polish].

Szułdrzyński, M. (2023). To save support, PiS is stabbing Ukraine in the back. Rzeczpospolita. April, 16. Retrieved from: https://www.rp.pl/komentarze/art38327961-michal-szuldrzynski-by-ratowac-poparcie-pis-wbija-ukrainie-noz-w-plecy [in Polish].

Pieczyński, M. (2023). Kyiv – Warsaw, a difficult matter. Do Rzeczy. August, 6. [in Polish].

Borkowska, M. (2023). Poles increasingly susceptible to Russian propaganda? Dziennik Gazeta Prawna. January, 30. Retrieved from: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/8648057,rosyjska-propaganda-polacy-badanie-wei.html [in Polish].

Kacprzak, I., Zawadka, G. (2024). Russia is taking advantage of the protest of Polish farmers. This is already war. Rzeczpospolita. March, 21. Retrieved from: https://www.rp.pl/spoleczenstwo/art39878611-rosja-wykorzystuje-protest-polskich-rolnikow-to-juz-jest-wojna [in Polish].

Kowalczyk, M. (2022). «Poland wants to regain its former lands in Ukraine and destroy the West». Nonsense of Russian propaganda. Do Rzeczy. March, 21. Retrieved from: https://www.newsweek.pl/swiat/wojna-w-ukrainie-rosyjska-propaganda-przekonuje-ze-wojsko-polskie-zajmie-zachodnia/67r3kq2 [in Polish].

Malinowski, P. (2022). Jak rosyjska dezinformacja demonizuje ukraińskich uchodźców. Rzeczpospolita. December, 8. Retrieved from: https://www.rp.pl/spoleczenstwo/art37571941-jak-rosyjska-dezinformacja-demonizuje-ukrainskich-uchodzcow [in Polish].

Makarewicz, B. (2022). Putin’s war on social media. This is how pro-Russian disinformation is flooding Poland. Radio ZET. March, 5. Retrieved from: https://wiadomosci.radiozet.pl/polska/Wojna-w-Ukrainie.-Prorosyjska-dezinformacja-w-social-mediach.-Jak-dziala-dowody-analiza [in Polish].

Crisis or Propaganda? Attitudes of Poles towards the war in Ukraine. January 2023. Warsaw Enterprise Institute. Retrieved from: https://wei.org.pl/wp-content/uploads/2023/01/Kryzys-czy-propagadna.pdf [in Polish].

Michalak, A. (2023). Mentzen: Gdzie wdzięczność Ukraińców? Wykorzystali frajerstwo polskiego rządu. Rzeczpospolita. September, 19 [in Polish].

The attitude of Poles towards other nations. CBOS. №25/2024. Retrieved from: https://www.cbos.pl/PL/publikacje/raporty.php [in Polish].