Динаміка історичної пам’яті в умовах повномасштабного російського вторгнення в Україну 2022 р.

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Ю. О. Ніколаєць

Анотація

У статті визначені основні чинники, які вплинули на динаміку історичної пам’яті в Україні після повномасштабного вторгнення Російської Федерації в Україну у 2022 р. Метою дослідження стало окреслення впливу російської агресії на конструювання та деконструкцію історичних міфів про «споконвічну дружбу російського та українського народів», про російський і український народи як «єдиний народ», а також про «силу російської зброї» та «історичний регіон Новоросію». На основі аналізу результатів соціологічних опитувань визначено залежність ставлення громадян України до історичних подій та постатей від розгортання та характеру бойових дій. Визначено вплив державної політики пам’яті на формування «місць пам’яті» та вшанування громадян, які відзначилися при організації відсічі агресору. На основі результатів наукового пошуку запропоновані певні підходи до уніфікації участі держслужбовців у реалізації державної інформаційної політики в умовах війни. Визначені основні причини відмови України від віктимізації власної історії та характер формування історичної пам’яті на тлі об’єднання української громадянської нації для протидії агресивним діям Російської Федерації.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Розділ
Статті
Біографія автора

Ю. О. Ніколаєць

Ніколаєць Юрій Олексійович – доктор історичних наук, професор, провідний науковий співробітник відділу політичної культури та ідеології Інституту політичних і етнонаціональних досліджень ім. І. Ф. Кураса НАН України

Посилання

Walker S. Enemy Tongue: Eastern Ukrainians Reject Their Russian Birth Language. The Guardian. 2022. URL: https://www.theguardian.com/world/2022/jun/04/enemy-tongue-eastern-ukrainians-reject-their-russian-birth-language

Fort P. «Everything Must Go»: Ukraine’s Kharkiv Renames Streets. The Moscow Times. 2022. URL: https://www.themoscowtimes.com/2022/05/24/everything-russian-must-go-ukraines-kharkiv-renames-streets-a77792

Deyermond R. Security, history and the boundaries of European identity after Russia’s invasion of Ukraine, 2022. URL: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/2336825X221117493

Національна стійкість України: стратегія відповіді на виклики та випередження гібридних загроз: національна доповідь / редкол.: С. І. Пирожков, О. М. Майборода, Н. В. Хамітов, Є. І. Головаха, С. С. Дембіцький, В. А. Смолій, О. В. Скрипнюк, С. В. Стоєцький ; Інститут політичних і етнонаціональних досліджень ім. І. Ф. Кураса НАН України. Київ, 2022. 552 с.

Цивілізаційна ідентичність українства: історія і сучасність / авт. кол.: О. Рафальський (керівник), Я. Калакура (науковий редактор), О. Калакура, М. Юрій. Київ: ІПіЕнД ім. І. Ф. Кураса НАН України, 2022. 512 с.

Світоглядно-теоретичний вимір сучасної української політики / М. І. Михальченко (кер. авт. кол.), М. С. Кармазіна, В. О. Ковалевалевський та ін. Київ: ІПіЕНД, 2010. 358 с.

Нагорна Л. П. Історична пам’ять: теорії, дискурси, рефлексії. Київ: ІПіЕНД, 2012. 328 с.

Ностальгія за СРСР та ставлення до окремих постатей, 2014. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/nostalgiya_po_sssr_i_otnoshenie_k_otdelnym_lichnostyam.html

Восьме загальнонаціональне опитування: Україна в умовах війни, 2022. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/vosmoy_obschenacionalnyy_opros_ukraina_v_usloviyah_voyny_6_aprelya_2022.html

Десяте загальнонаціональне опитування: ідеологічні маркери війни (27 квітня 2022), 2022. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/desyatyy_obschenacionalnyy_opros_ideologicheskie_markery_voyny_27_aprelya_2022.html

Динаміка ставлення до Голодомору 1932–1933 рр. (листопад 2022), 2022. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/dinam_ka_stavlennya_do_golodomoru_1932-33_rr_listopad_2022.html

Сімнадцяте загальнонаціональне опитування: ідентичність, патріотизм, цінності (17–18 серпня 2022), 2022. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/s_mnadcyate_zagalnonac_onalne_opituvannya_dentichn_st_patr_otizm_c_nnost_17-18_serpnya_2022.html

References

Walker, S. (2022). Enemy Tongue: Eastern Ukrainians Reject Their Russian Birth Language. The Guardian. URL: https://www.theguardian.com/world/2022/jun/04/enemy-tongue-eastern-ukrainians-reject-their-russian-birth-language

Fort, P. (2022). «Everything Must Go»: Ukraine’s Kharkiv Renames Streets. The Moscow Times. URL: https://www.themoscowtimes.com/2022/05/24/everything-russian-must-go-ukraines-kharkiv-renames-streets-a77792

Deyermond, R. (2022). Security, history and the boundaries of European identity after Russia’s invasion of Ukraine. URL: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/2336825X221117493

(2022). National resilience of Ukraine: strategy for responding to challenges and anticipating hybrid threats: national report / editorial board: S. I. Pirozhkov, O. M. Maiboroda, N. V. Khamitov, E. I. Golovakha, S. S. Dembitskyi, V. A. Smolyi, O. V. Skrypnyuk, S. V. Stoetskyi; Kuras Institute of Political and Ethnic Studies of the National Academy of Sciences of Ukraine. Kyiv. (in Ukr.)

(2022). Civilizational identity of Ukrainians: history and modernity / the author’s team: O. Rafalskyi (head), J. Kalakura (scientific editor), O. Kalakura, M. Yuriy. Kyiv: Kuras Institute of Political and Ethnic Studies of the National Academy of Sciences of Ukraine. (in Ukr.)

(2010). Worldview-theoretical dimension of modern Ukrainian politics / M. I. Mykhalchenko (head of the author’s team), M. S. Karmazina, V. O. Kovalevalskyi and others. Kyiv: Kuras Institute of Political and Ethnic Studies of the National Academy of Sciences of Ukraine. (in Ukr.)

Nagorna, L. P. (2012). Historical memory: theories, discourses, reflections. Kyiv: Kuras Institute of Political and Ethnic Studies of the National Academy of Sciences of Ukraine. (in Ukr.)

(2014). Nostalgia for the USSR and attitudes towards individual figures. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/nostalgiya_po_sssr_i_otnoshenie_k_otdelnym_lichnostyam.html (in Ukr.)

(2022). Eighth national survey: Ukraine in war conditions. URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/vosmoy_obschenacionalnyy_opros_ukraina_v_usloviyah_voyny_6_aprelya_2022.html (in Ukr.)

(2022). Tenth national survey: ideological markers of war (April 27, 2022). URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/desyatyy_obschenacionalnyy_opros_ideologicheskie_markery_voyny_27_aprelya_2022.html (in Ukr.)

(2022). Dynamics of attitudes towards the Holodomor 1932–1933. (November 2022). URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/dinam_ka_stavlennya_do_golodomoru_1932-33_rr_listopad_2022.html (in Ukr.)

(2022). Seventeenth national survey: identity, patriotism, values (August 17–18, 2022). URL: https://ratinggroup.ua/research/ukraine/s_mnadcyate_zagalnonac_onalne_opituvannya_dentichn_st_patr_otizm_c_nnost_17-18_serpnya_2022.html (in Ukr.)