Південна Україна часів Української Народної Республіки і Гетьманату Павла Скоропадського: свідчення представників центральних держав

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Б. Малиновський

Анотація

Анотація. Мета дослідження – визначити основні види створених представниками Австро-Угорщини й Німеччини письмових історичних джерел про південноукраїнський регіон у період Української Народної Республіки та Української Держави (1918 – початок 1919 р.), з’ясувати інформаційний потенціал цих матеріалів. Наукова новизна полягає в тому, що вперше в рамках спеціального дослідження здійснено аналіз письмових історичних джерел про південноукраїнські землі в складі Української Народної Республіки та Гетьманату Павла Скоропадського, авторами яких були представники Центральних держав в Україні. Висновки. У 1918 – на початку 1919 р. в Південній Україні (Катеринославська, Таврійська й Херсонська губернії), як і на решті території української держави, перебували австро-угорські й німецькі армійці (особовий склад підрозділів, уведених в рамках надання українському уряду збройної допомоги проти більшовиків), дипломати, підприємці, журналісти, науковці. Написані ними тексти є джерелом цінної інформації про південноукраїнський регіон часів Української Народної Республіки та Української Держави. Йдеться про службове справочинство (звіти, доповіді, записки та ін.) і про документи особистого характеру (приватне листування, щоденники, спогади, нариси). Ці тексти стосуються різних сфер (господарство, політика, державне будівництво, оборона, побут, культура), характеризують регіональні й локальні інституції, спільноти та діячів, описують місцеві події. Свідченням австро-угорських та німецьких спостерігачів, особливо службовим документам, притаманна висока ступінь достовірності.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Розділ
Статті
Біографія автора

Б. Малиновський

кандидат історичних наук, доцент, докторант кафедри археології та спеціальних галузей історичної науки Черкаського національного університету ім. Б. Хмельницького, м. Черкаси, Україна

Посилання

Naulko, V. (1991). Historical and ethnographic zoning of Ukraine and ethnographic groups of the Ukrainian people. In: Naulko, V. (Ed.) Culture and life of the population of Ukraine. Kyiv, 22–26 [in Ukrainian].

Shablii, O. (2004). Ukraine. In: Blii, H. de, Muller, P., Shablii, O. Geography: worlds, regions, concepts. Kyiv, 128–203 [in Ukrainian].

Kubijovyč, V. et al. (1993). Southern Ukraine. Encyclopedia of Ukraine, 4. URL: https://www.encyclopediaofukraine.com.

Kotlyar, Yu. (2019). Region “Southern Ukraine”: name and territory. Mohyla readings – 2019: Experience and trends in the development of society in Ukraine: global, national and regional aspects. Mykolaiv, 2–4 [in Ukrainian].

Turchenko, H. (2005). Southern Ukraine at the turn of the era (1914–1922). Zaporizhzhia [in Ukrainian].

Dornik, V. (ed.). (2015). Ukraine between self-determination and occupation: 1917–1922. Kyiv [in Ukrainian].

Mędrzecki, W. (2000). Niemiecka interwencja militarna na Ukraine w 1918 roku. Warszawa [in Polish].

Fischer, K. (1973). Deutsche Truppen und Entente-Intervention in Südrussland 1918/19. Hamburg [in German].

Mytrofanenko, Yu. (ed.). (2018). Years of struggle 1917–1922 in Yelysavetchyna. Ukrainian view. 1917–1919. The beginning of the revolutionary element. Vol. 1. Kropyvnytskyi [in Ukrainian].

Vintskovskyi, T. (2012). Formation and activity of the Central Rada authorities in the south of Ukraine. Sumy [in Ukrainian].

Levchenko, L. et al. (2017). Mykolaiv Region: Essays on the History of the Revolution 1917–1921. Mykolaiv [in Ukrainian].

Levchenko, L. (Ed.). (2019). Mykolayiv region in the vortex of revolutionary events: March 1917. – April 1918: Documents and materials. Mykolaiv [in Ukrainian].

Levchenko, L. & Shchukin, V. (eds.). (2020). Mykolaiv region in the vortex of revolutionary events: May 1918. – April 1919: Documents and materials. Mykolaiv [in Ukrainian].

Mytrofanenko, Yu. & Vivsiana, I. (eds.). (2022). Elizavet. The road to Ukraine: 1917–1923: a collection of archival documents. Kropyvnytskyi [in Ukrainian].

Yuzbasheva, N. (ed.). (2016). The Ukrainian Revolution of 1917-1921 in Dnieper: a collection of documents and materials. Dnipro [in Ukrainian].

Waldenfels, O. von. (1921). Geschichte des kgl. bayer. 6 Chevaulegers Regiments “Kress” im Kriege 1914–1919. Bayreuth: Verlag der Vereinigung ehem. Angehörigen des 6 Chevaulegers Regiments [in German].

Sächsisches Hauptstaatsarchiv, Dresden, 13192, № 401, Allgemein gueltige Befehle und Anordnungen fuer die nach Odessa marschierenden Truppen, 10.4.1918 [in German].

Central State Archives of Supreme Bodies of Power and Government of Ukraine. Fund 2311, Inv.1, File 139, Page 55 [in Ukrainian].

Hopman, A. (2004). Das ereignisreiche Leben eines “Wilhelminers”. Tagebücher, Briefe, Aufzeichnungen 1901 bis 1920. München: B. Oldenbourg Verlag [in German].

Ross, K. (1922). Report to the Chief of the Operations Department of the German Eastern Front on the Situation in Ukraine in March 1918. Arkhiv russkoi revolyutsii [Archives of the Russian Revolution], 1, 288–294 [in Russian].

Borowsky, P. (1970). Deutsche Ukrainepolitik 1918 (unter besonderer Berücksichtigung der Wirtschaftsfragen). Lübeck; Hamburg: Mathiesen Verlag [in German].

Raevskij, N. (2020). Year 1918. Moscow [in Russian].

Georgii, gertsog Leikhtenbergskii. (1923). How the “Southern Army” Began. Arkhiv russkoi revolyutsii [Archives of the Russian Revolution], 8, 166–182 [in Russian].

Sächsisches Hauptstaatsarchiv, Dresden, 1358, № 58, 248 [in German].

Petriv, V. (2002). Military historical works. Memories. Kyiv [in Ukrainian].

Koval, R. &Yuzych, Yu. (2020). Colonel Bolbochan. Memories, testimonies, documents. Kyiv [in Ukrainian].

Malynovsky, B. (1998). Archduke Wilhelm von Habsburg, Sich riflemen and “Zaporozhians” in 1918. (according to reports from the Hetman’s security services). Arkhivy Ukrainy [Archives of Ukraine], 1–6 (240), 29–45 [in Ukrainian].

Golczewski, F. (2010). Deutsche und Ukrainer 1914–1939. Paderborn; München; Wien; Zürich [in German].

Gonnermann, K. von. (1960). Das Königlich Bayerische 1. Schwere Reiter Regiment Prinz Karl von Bayern im Weltkriege 1914–1918. Ohne Ort. Bd. 2. Osten [in German].

Kravs, A. (1938). In Ukraine. Historical calendar-almanac of “Chervona Kalyna” for 1939. Lviv [in Ukrainian].

Krauss, A. (1923). Die Uhrsachen unserer Niederlage. Erinnerungen und Urteile aus dem Weltkrieg. München [in German].

List of populated places in Yekaterinoslav uyezd, Yekaterinoslav province (1911). Yekaterinoslav [in Russian].

Central State Archives of Supreme Bodies of Power and Government of Ukraine. Fund 2311, Inv.1, File. 119 [in Ukrainian].

Central State Archives of Supreme Bodies of Power and Government of Ukraine. Fund 2311, Inv.1, File. 18 [in Ukrainian]

Hornykiewicz, Th. (ed.). (1968). Ereignisse in der Ukraine 1914–1922, deren Bedeutung und historische Hintergründe. Philadelphia. Bd. 3 [in German].

Dragoni, A. von (1928). Die österreich-ungarische Operationen zur Besetzung Ukraine 1918 Militärwissenschaftliche und technische Mitteilungen, 59, 267–288 [in German].

Naumenko, A. (2014). General Dmytro Shcherbachov and the Ukrainian page in his official biography. World War I: History and Lessons. 1914–1918, 191–196 [in Ukrainian].

Khromov, S. (ed.). (1987). Civil War and Military Intervention in the USSR. Encyclopedia. Moscow [in Russian].

Menczel, Ph. (1932). Trügerische Lösungen. Erlebnisse und Betrachtungen eines Österreichers. Stuttgart; Berlin [in German].

Schrader, F. (1919). Eine Flüchtlingreise durch die Ukraine. Tagebuchblätter von meiner Flucht aus Konstantinopel. Tübingen: Mohr [in German].

Tintrup, H. (1938). Krieg in der Ukraine. Aufzeichnungen eines deutschen Offiziers. Essen [in German].

Chernin, O. (2005). During the World War. Memoirs of the Minister of Foreign Affairs of Austria-Hungary. Sankt-Peterburg [in Russian].

Hornykiewicz, Th. (ed.). (1966). Ereignisse in der Ukraine 1914–1922, deren Bedeutung und historische Hintergründe. Bd. 1. Philadelphia [in German].

Lutskyi, O. (1985). Diary from Ukraine 1918. Suchasnist [Modernity], 5, 89–99 [in Ukrainian].

Kornovenko, S. et al. (2020). The peasantry, land and power during the Ukrainian revolution (1917–1921). Cherkasy [in Ukrainian].

Treuenfels, B. (1920). Die Reste der russischen Volkswirtschaft. Stuttgart [in German].

Pipiya, G. (1971). German Policy in Transcaucasia in 1918. Collection of Documents. Tbilisi [in Russian].